Sağlıksız beslenme alışkanlıkları çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi bilişsel sorunları tetiklemektedir. Bu sorunları Psikiyatri bölümünden Prof. Dr. Işıl Göğcegöz sizler için detaylandırdı.
Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu Nedir?
Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), çocukları ve ergenleri etkileyen ve sıklıkla yetişkinliğe kadar devam eden yaygın görülen nörogelişimsel bozukluklardan biridir.
Hiperaktivite, dikkatsizlik ve dürtüsellik ile karakterizedir. DEHB’li çocuklar ve yetişkinlerde öğrenme sorunları, akademik performansta düşüklük, depresyon, anksiyete, bağımlılık gibi birçok psikiyatrik hastalık görülme sıklığı artar. Genetik ve çevresel faktörler de dahil olmak üzere çeşitli risk faktörlerinin DEHB etiyolojisine rol oynadığı düşünülmektedir. Çevresel faktörler arasında diyet ve yaşam tarzının DEHB riskinde artışına neden olduğuna dair kanıtlar vardır. Ayrıca DEHB’ si olan çocuklar sağlıksız beslenme alışkanlıkları açısından daha yüksek risk altında olabilir. Bazı çalışmalar DEHB’li çocukların yeme kontrolünü kaybedebileceğini ve sağlıksız yiyecekleri seçebileceğini göstermiştir.
Beynin İşlevi Olumsuz Etkilenmekte
Tatlandırılmış içecekler/meşrubatlar, yağ ve şeker oranı yüksek gıdalar yada fast food olarak bilinen gıda tüketimi ile bozulan glikoz metabolizması, öğrenme, dikkat gibi birçok beynin işlevini olumsuz etkiler. Karbonhidratlara ve doymuş yağ asitlerine hem akut hem de kronik maruziyet, bellek performansı ve dikkat üzerinde olumsuz bir etkiye sahiptir. Yüksek şeker tüketimi, beyinde, nörotrofin düzeylerini düşürür, nöroinflamasyona yol açar ve kan-beyin bariyerinin yapısına zarar vererek başta hipokampus olmak üzere birçok beyin bölgesini olumsuz etkilemektedir. Ayrıca yağ ve şeker oranı yüksek gıdalar beyinde dopamin salınımını artırır. Beyin ödül sistemini etkiler ve yüksek glikoz ve yağ içeren gıdalara bağımlılık oluşabilir.