Sağlık Bakanlığı 2017 yılı Türkiye Birleşik Veri Tabanı verilerinin, akciğer kanserlerinin yüzde 28’inin, kolorektal kanserlerin yüzde 34’ünün, mide kanserlerinin yüzde 27’sinin ve endometriyum kanserlerinin yüzde 74’ünün tanı anında ileri evrede bulunduğunu ortaya koyduğunu ifade eden Prof. Dr. Murat Dinçer: “Kanser tedavisinde şifa için halen daha en önemli etken tanı esnasında erken evrede bulunulmasıdır.” şeklinde konuştu
- Kanser vakaları Türkiye’de nasıl seyrediyor? Hastalar genellikle hangi evrede geliyor?
Kanser, ülkemizde ve dünyada ölüm nedenleri arasında 2. sırada yer almaktadır. Küresel olarak yaklaşık her 6 ölümden 1’i, ülkemizde ise her 5 ölümden 1’i kanser nedeniyledir. Sağlık Bakanlığı 2017 yılı Türkiye Birleşik Veri Tabanı, akciğer kanserlerinin %28, kolorektal kanserlerin %34, mide kanserlerinin %27, endometriyum kanserlerinin ise %74 oranında tanı anında ileri evrede bulunduğunu ortaya koymaktadır. Kanser tedavisinde şifa için halen daha en önemli etken, tanı esnasında erken evrede bulunulmasıdır.
- Pandemi sonrası kanser vakalarında daha geç evrede teşhis görüyor musunuz?
Pandemi koşulları tüm yaşamımızı etkilediği gibi hastaneye erişimi de yoğun bir şekilde etkiledi. Takip sürecinde olan hastalarımızın takip aralıkları kontrollü bir şekilde açıldı. Ameliyat takvimleri ve tanısal-girişimsel prosüdürlerin uygulanma sıklığı azaldı. Tüm dünya bu sorunu belirli ölçülerde yaşadı. Sağlık altyapısı zayıf olan ülkeler bu süreçte daha çok etkilendi. Türkiye Cumhuriyeti, kuruluşundan itibaren sosyal devlet ilkesi doğrultusunda tüm yurttaşlarını sağlık güvencesi altına almaktadır. Cumhuriyetimizin halkımıza sunduğu en önemli katkılardan birisidir. Köklü ve güçlü bir sağlık sistemimiz ve hekim-sağlık çalışanlarımız bulunmaktadır. Pandemi sürecinde bu topluluğun büyük özverisi ile sağlık hizmeti devam etmiştir. Bireysel olarak bu zaman diliminde ciddi sorunlar yaşadığımızı düşünmüyorum. Ancak bu konuda bilimsel bir veri bulunmamaktadır. Sorunuzun kesin cevabı, kanser türleri özelinde başvuran ileri evre hasta yüzdesinin Sağlık Bakanlığı istatistiklerine yansıması ile netlik kazanacaktır.
- Günümüzde kanser hastalığının evreleri açısından en ideal tedavi konsepti nasıl olmalıdır?
Kanser tedavisi pek çok ihtisas alanının bir araya gelerek ortak bir akılla yürütüldüğü bir tedavi şeklidir. Tedavi eden ekibi bir orkestraya benzetebiliriz. Tıbbi onkologları ise orkestra şefi olarak tanımlayabiliriz.
- Geçmişe kıyasla kanser tedavisinde gelinen noktayı değerlendirebilir misiniz?
Dünyada yapılan bilimsel çalışma, ilaç AR-Ge, ruhsatlanan ilaç sayılarına bakıldığında, onkoloji ilk sıralarda yer almaktadır. Zaman içinde klasik kemoterapi ilaçlarından hedefe yönelik tedavilere, immünoterapilere evrilen bir döneme tanıklık ettik. Kişiselleştirilmiş bireye özgü tedavi yöntemlerinin ön plana çıkacağı, her hastaya özgü ilaçların uygulanacağı bir döneme doğru hızla ilerliyoruz.
- Kanser tedavisinde yeni tedaviler nelerdir? Son gelişmelerden bahsedebilir misiniz?
Hedefli tedaviler, immünoterapiler CAR-T CELL tedavileri, kanser aşı tedavileri ilk aklıma gelenler. Kanser tanımı ile tek bir hastalığı tanımlamıyoruz. Aynı tür kanserler farklı bireylerde farklı şekillerde seyir etmekte ve sonuçlanmakta. Kanserin genomik yapısı, hasta bireyin kansere verdiği bağışıklık yanıtı ve tedavi yanıtı çok farklı olabilmekte. Günümüzde her hasta bireyi ele alarak hastalığına ait mutasyonların gözden geçirileceği, bireye özgün tedavilerin geliştirileceği bir döneme geçiş aşamasındayız.
- Kanser türlerinin tümü ele alındığında erken ve etkin tedavi, sağkalım oranlarını nasıl etkilemektedir?
Kanserde erken ve etkin tedavi, şifa, yani tam olarak sağlığına geri kavuşmayı ve yaşama süresini uzatan en önemli etken olarak görülmektedir.
